Author :
Abstract
Klâsik Türk şiiri, XIII.yüzyıldan başlayarak XIX.yüzyıla kadar devam eden dönemdir. Şiirlerin “divân” adlı kitaplarda toplanmasından bu döneme “divân edebiyatı” da denmektedir. Klâsik Türk edebiyatında eserler nazım ve nesir olmak üzere iki şekilde görülmektedir. Ağırlıklı olarak nazım devam eden dönem, şairlerin maharetlerini divânlarda göstermesiyle sağlanmaktadır. Klâsik Türk edebiyatı şairleri eserlerindeki anlatımı güçlendirmek ve zenginleştirmek maksadıyla sözlü kültürün unsurlarından yararlanmaktadır. Atasözü ve deyimler, sözlü kültürün önemli dil malzemesini oluşturan kalıplaşmış sözlerdir. Klâsik Türk şiirine çeşitli zenginlikler katan bu kalıplaşmış sözler, Klâsik Türk edebiyatının başlangıcından bitimine kadar olan dönemin divânlarında yer almaktadır. XIX. yüzyıl şairlerinden Râ’if, divânçesinde atasözü ve deyimlere yer vermektedir. Râ’if Divânçesi’nde yer alan atasözü ve deyimlerin tespiti, şairimizin şiirlerini oluşturan dil malzemesi için oldukça önemli yer tutmaktadır. Divânçe içerisinde karşımıza çıkan atasözü ve deyimler, kalıplaşmış sözlerin temelini oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Râ’if Divânçesi’ndeki tespit edilebilen atasözü ve deyimlerin alfabetik tasnifle Divânçe’de geçtiği yerler belirtilerek şairin atasözü ve deyim kullanımındaki çeşitliliklerini ortaya koyabilmek ve bir dilin zenginliklerini kalıplaşmış söz öbekleri üzerinden gösterebilmektir.
Keywords
Abstract
Classical Turkish poetry is the period starting from the XIIIth century and continuing until the XIXth century. This period is also called "divân literature" because the poems are collected in books called "divân". In Classical Turkish literature, works are seen in two forms: verse and prose. The period, which continues predominantly in verse, is ensured by the poets showing their skills in divans. The poets of Classical Turkish literature make use of the elements of oral culture in order to strengthen and enrich the narrative in their works. Proverbs and idioms are stereotypes that constitute the important language material of oral culture. These stereotypes, which add various richness to Classical Turkish poetry, are included in the divans of the period from the beginning to the end of Classical Turkish literature. Râ'if, one of the XIXth century poets, includes proverbs and idioms in his divânçe. The determination of the proverbs and idioms in Râ'if Divânçe is very important for the language material of our poet's poems. The proverbs and idioms we encounter in the Divānçe constitute the basis of stereotypes. The aim of this study is to reveal the diversity of the poet's use of proverbs and idioms and to show the richness of a language through stereotyped phrases by indicating the alphabetical classification of the proverbs and idioms in Râ'if Divânçe.
