Author :
Abstract
Öz
Duygu, tahayyül ve düşünceleri mücessem hale getiren sanat mefhumu; yalnızca estetik kaygıyı ilke edinmez aynı zamanda bir ulusun ülkülerini, maddi ve manevi durumunu, toplumsal bünye ve evren görüşünü de açıklar. Sanatın bu çok yönlü niteliği edebiyat, resim, plastik, mimarî, müzik gibi alanlarda verilen sanat ürünlerini, görünen ve görünmeyen bütün yönleriyle anlamlandırma ihtiyacını doğuran temel itkilerden biri olmuştur. Konuyu, edebî türler içerisinde önemli bir yer tutan şiire indirgediğimizde de aynı yaklaşımın belirgin bir şekilde kendisini gösterdiğini görebilmekteyiz. Nitekim zaman içerisinde şiirin anlamsal derinliğine yönelik geleneksel çözümleme yöntemlerinin yanında; yapısalcı, göstergebilim, psikanalisttik ve ontolojik gibi yeni analiz metotlarının geliştirilmesi, bu motivasyonun açık bir emaresidir.
Bu çalışmanın amacı da XIV. yüzyılda yaşayan ve Anadolu Türklerinin dinî dehâsını temsil eden Yûnus Emre’nin “Gel Gör Beni Aşk Neyledi” isimli şiirini, önemli bir modern çözümleme tekniği olan ontolojik tahlil yöntemiyle irdeleyerek, söz konusu şiirin iç ve dış yapı unsurlarına, daha geniş anlamda nüfuz etme imkânı bulabilmektir.
Keywords
Abstract
Abstract
The notion of art that embodies emotions, imaginations and thoughts; it not only adopts aesthetic concern as a principle, but also explains the ideals of a nation, its material and spiritual situation, its social structure and view of the universe. This multifaceted quality of art has been one of the main motives that created the need to make sense of art products given in fields such as literature, painting, plastic, architecture and music, with all their visible and invisible aspects. When we reduce the subject to poetry, which has an important place in literary genres, we can see that the same approach clearly manifests itself. As a matter of fact, besides the traditional analysis methods for the semantic depth of poetry; the development of new analysis methods such as structuralist, semiotic, psychoanalystic and ontological is a clear sign of this motivation.
The aim of this study is the XIV. it is to try to give a different perspective to the internal and external structural elements of the poem by examining the hymn of Yunus Emre named " come and see me what love made me", who lived in the 21st century and represented the religious genius of Anatolian Turks, with the method of ontological analysis, which is an important modern analysis technique.
Keywords
- Banarlı, Nihat Sami (2016). Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, 12. Baskı, Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Bayram, Yavuz (2003). Ontolojik Analiz Metodu ve Bir Uygulama”, Yom Sanat, S.:12, (Mayıs- Haziran) s.12-15.
- Bingöl, Ulaş ve Ciğa, Özkan (2014). Ontolojik Metin Tahlili ve Şeyh Gâlib’in Bir Gazelinin Ontolojik Tahlili, Türk Araştırmaları Dergisi, C. 9, S.9, s. 283-299.
- Gölpınarlı, Abdülbâki (2020). Yûnus Emre Hayatı ve Bütün Şiirleri, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Karaman, F., Karagöz, İ., Paçacı, İ., Canbulat, M., Gelişgen, A., ve Ural, İ., (2006). Dinî Kavramlar Sözlüğü, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- Kocatürk, Vasfi Mahir (2016). Büyük Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi
- Öngören, Reşat (2020). Tasavvuf El Kitabı, (Ed. Kadir Özköse) 7. Baskı, Ankara: Grafiker Yayınları.
- Pala, İskender (2020). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, 31. Baskı, İstanbul: Kapı Yayınları.
- Tatcı, Mustafa (2009). Yine Geldi Aşk Elçisi, İstanbul: H Yayınları.
- Topçu, Nurettin (2019). İslâm ve İnsan, Mevlâna ve Tasavvuf, 15. Baskı, İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Tunalı, İsmail (2002). Estetik, İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Tunalı, İsmail (2014). Sanat Ontolojisi, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
- Ulucan, Mehmet (2006). Nedim’in Bir Gazelinin Şerhi ve Yapısal Açıdan İncelenmesi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 16, S. 1, s. 89-107.
