NEFÎ, SEYYİD VEHBÎ VE SÜNBÜLZÂDE VEHBÎ’NİN “SÜHAN” REDİFLİ KASİDELERİNDE ŞİİRE VE ŞAİRE DAİR DEĞERLENDİRMELER
Author :
Abstract
Klasik Türk edebiyatında şairlerin hareket alanı çeşitli geleneklerle sınırlandırılmıştır. Geleneklerle sınırlanan bir zeminde özgün bir şiir ortaya koyabilmek, şairler açısından hem bir beceri hem de estetik bir hedef hâline gelmiş; bu doğrultuda şairler, başta vezin olmak üzere, kafiye ve rediflerin kullanımına büyük önem atfetmişlerdir. Estetik hedef doğrultusunda şairlerin özellikle önem verdikleri unsurların başında kafiyeyi tamamlayan ve zenginleştiren redif gelmektedir. Bu bağlamda redif, şiirde hem ses hem de anlam bakımından odak noktası hâline gelmiş, aynı zamanda şiirin iç bütünlüğünü de sağlamada önemli bir rol oynamıştır. Bu çerçevede şiirdeki bütünlüğü sağlayan ve şairler tarafından rağbet gören rediflerden biri Nefî, Seyyid Vehbî ve Sünbülzâde Vehbî’nin de kasidelerinde kullandığı “sühan” redifidir. Söz anlamına gelen “sühan” şiirlerde çeşitli benzetmelere konu edilmiş ve bu vesile ile şairlerin poetik düşüncelerini şiire yansıtmalarına aracılık etmiştir.
Bu çalışmanın ilk bölümünde Klasik Türk şiirinin poetikası çerçevesinde Nefî, Seyyid Vehbî, Sünbülzâde Vehbî’nin kaleme aldıkları “sühan” redifli kasidelerinden hareketle bir şairin özelliklerinin neler olabileceği, bir şiirin nasıl olması gerektiği üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde “Övgü” başlığı altında şairlerin kendilerine ve diğer şairlere yönelik övgülerine değinilmiştir. Üçüncü bölüm olan “Eleştiri” bölümünde ise şairlerin kasidelerinde bahsetmiş oldukları şair ve şiir ile ilgili eleştirilerine örnek beyitlerle birlikte yer verilmiştir.
Keywords
Abstract
In classical Turkish literature, the scope of poets’ movement has been limited by various traditions. Being able to produce an original poem on a ground limited by traditions has become both a skill and an aesthetic goal for poets; in this direction, poets have attributed great importance to the use of rhyme and redif, especially meter. In line with the aesthetic goal, the redif, which completes and enriches the rhyme, is one of the elements that poets attach particular importance to. Redif has become the focal point in poetry in terms of both sound and meaning, and has also played an important role in ensuring the inner integrity of the poem. In this context, one of the redifs that provides integrity in poetry and is popular with poets is the “sühan” redif, which was also used in the odes of Nefî, Seyyid Vehbî and Sünbülzâde Vehbî. “Sühan”, meaning word, has been the subject of various similes in poems and has thus mediated the poets’ reflection of their poetic thoughts on poetry.
In the first part of this study, within the framework of the poetics of Classical Turkish poetry, Nefî, Seyyid Vehbî, Sünbülzâde Vehbî's ode with the redif "suhan" emphasised the characteristics of a poet and how a poem should be. In the second part, under the title of "Praise", poets' praises for themselves and other poets are mentioned. In the third section, "Criticism", the criticisms of the poets about the poet and poetry mentioned in their odes are included with sample couplets.
